فشار ایران به بازار نفت

پتروتحلیل- نزدیک شدن به زمان رفع تحریم ها بر علیه ایران و افت قابل توجه مجدد بازار بورس چین موجب شد تا قیمت نفت خامهای شاخص بازار نفت در روز جمعه به کمتر از ۳۰ دلار در هر بشکه برسد.

این دو عامل در کنار استمرار وجود مازاد عرضه نفت سبب شدند تا نفت از ابتدای سال جاری و طی مدت دو هفته بیش از ۲۰ درصد کاهش قیمت را تجربه نماید که بیشترین کاهش آن برای دو هفته از بحران مالی سال ۲۰۰۸ محسوب می شود. به علاوه، احتمال قریب به یقین برداشته شدن تحریم ها بر علیه ایران منجر به ایجاد حق مرغوبیت WTI نسبت به برنت شد. تضعیف شدید یوان واحد پولی چین موجب بروز بحران شدید در بازارهای بورس شانگهای و شنزن شده است. همچنین، کند شدن روند رشد اقتصادی چین و اختلال در سیستم مالی و بانکی این کشور، نگرانی بزرگی را در بین سرمایه گذاران سراسر جهان به ویژه بازارهای مالی اروپایی که با چین مراودات تجاری گسترده ای دارند، ایجاد کرده است.

یک کارشناس اقتصادی در اروپا می گوید؛ چین در اقتصاد جهانی جایگاه مهمی دارد. در حال حاضر شاهد افت آهنگ رشد اقتصادی این کشور هستیم و این وضعیت بویژه برای آلمان که صادرات زیادی به چین دارد مناسب نیست. چین یکی از بزرگترین مشتریان اروپا خصوصا" در بخش تجهیزات صنعتی است.

تضعیف بنیه اقتصادی این کشور و آشفتگی چند روز اخیر در بازارهای بورس آن، بازارهای بورس بزرگ اروپایی از جمله فرانکفورت، لندن و پاریس را دچار آشفتگی شدیدی کرده است. شایان ذکر است که شاخص کامپوزیت بورس شانگهای در روز جمعه ۳/۶ درصد تنزل یافت. از آنجائی که نشانه ای مبنی بر کاهش تولید و عرضه نفت در جهان مشاهده نشده و برای توازن بخشیدن به بازار نیاز به افزایش تقاضا می باشد، لذا نوسانات اقتصادی دومین مصرف کننده نفت جهان از اهمیت مضاعفی برخوردار می گردد. اکنون پیش بینی رشد تقاضای چین برای سال ۲۰۱۶ روزانه ۳۰۰ هزار بشکه است، در حالیکه پیشتر رشد ۵۱۰ هزار بشکه در روز تخمین زده شده بود. از سوی دیگر، ایران اعلام کرده بود که آمادگی دارد یک هفته پس از برداشته شدن تحریم ها به میزان ۵۰۰ هزار بشکه در روز به تولید خود بیافزاید. هرچند که مقامات رسمی وزارت نفت اظهار کردند که با اینکه ایران در تلاش برای کسب سهم از دست رفته خود از بازار می باشد اما تمایل ندارد که در شرایط کنونی فشار قیمتی وارد آورد.

با اینحال، در ماه ژانویه نیز ایران رکورد بالایی را برای صادرات نفت خود داشت. تحلیل گران ماههای مارس و آوریل را زمان مورد انتظار برای ورود نفت ایران به بازار می دانند. آنان هشدار می دهند؛ روند کاهش قیمت هنوز خاتمه نیافته و با ورود نفت ایران درهای بازار نفت به روی حجم بیشتری از آن باز خواهد شد، بنابراین هنوز قیمت به کف خود نرسیده است. لازم به ذکر است که صادرات نفت عراق نیز از جنوب این کشور از ابتدای سال تاکنون ۳/۲۹۷ میلیون بشکه در روز بوده که بیش از میانگین ماه دسامبر یعنی ۳/۲۱۵ میلیون بشکه در روز می باشد. مجموعه عوامل فوق موجب شدند تا بهای نفت خام برنت در بازار ICE لندن برای تحویل در ماه مارس طی معاملات روز ۱۵ ژانویه ۱/۹۴ دلار (۶/۳ درصد) کاهش یافته و به هر بشکه ۲۸/۹۴ دلار برسد. همچنین قیمت نفت خام WTI در بازار نایمکس نیویورک برای تحویل در ماه فوریه نیز با ۱/۷۸ دلار (۵/۷ درصد) کاهش در سطح بشکه ای ۲۹/۴۲ دلار به تثبیت برسد. این نفت خام در هفته گذشته ۱۱ درصد کاهش بها داشته و حق مرغوبیت آن برای معاملات ماه مارس ( با قیمت بشکه ای۳۰/۳۹دلار) نسبت به برنت ۱/۴۵ دلار در هر بشکه گزارش گردید. کارشناسان بر این باورند که این فاصله قیمتی بیشتر خواهد شد زیرا صادرات بیشتر نفت ایران بر قیمت برنت فشار آورده و از سوی دیگر، تولید نفت ایالات متحده نیز کاهش خواهد یافت همانگونه که EIA در آخرین گزارش خود آورده که تولید نفت این کشور از ۹/۴۳ میلیون بشکه در روز طی سال ۲۰۱۵ با ۷/۴ درصد کاهش به ۸/۷۳ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۶ خواهد رسید. تحلیل گران بانک گلدمن ساکس نیز افت قیمت نفت به پایین تر از ۳۰ دلار را موجب کاهش تولید نفت شیل در آمریکا و متعاقب آن، تعدیل دوباره بازار و افزایش قیمت ها دانستند که بدین ترتیب نفت از اواخر سال ۲۰۱۶ وارد بازار صعودی خواهد شد.

روند قیمت نفت خامهای شاخص بازار جهانی نفت