معمای پیچیده بازار پتروشیمی

پتروتحلیل- معاملات محصولات پتروشیمی در هفته جاری متاثر از چند موضوع بود که در وهله اول کاهش حجم ۲ هزارتنی خریدها نسبت به هفته گذشته خودنمایی می کرد. در درجه دوم اهمیت هم در معاملات روز سه شنبه کاهش ۳۷ تا ۳۸ هزارتنی تقاضا بود. در کنار این موضوعات بورس کالای ایران شاهد افزایش عرضه محصولات پلیمری به میزان ۲ هزارتن بود.

به گزارش «پتروتحلیل»، این در حالی است که بازار محصولات پتروشیمی در هفته های اخیر علاوه بر کاهش قیمت ها، با شایعات زیادی نیز دست و پنجه نرم کرده است. گر چه برخی از گریدها در این مدت بازار محصولات پتروشیمی را هدایت کرده و از رکود صددرصدی بازار جلوگیری کردند، اما کم کم جذابیت این گروه از کالاها هم کاهش یافته و بازار با کاهش شدید مبادلات روبه رو شده که به عقیده کارشناسان چند عامل اساسی در آن موثر بوده است که در مجموع سبب شده تا بازار به شکل فعلی درآید.

برخی از کارشناسان بازار پتروشیمی معتقدند؛ رکود اقتصادی یکی از دلایلی بوده که بازار محصولات پتروشیمی را نیز درگیر کرده است، از سوی دیگر وجود محصولاتی خارج از چرخه عرضه های بورسی با قیمت هایی پایین نیز یکی از دلایلی است که در روزهای اخیر بیشتر معاملات را تحت تاثیر خود قرار داده، به طوری که موضوع ورود این کالاها به بازار نیز برای بسیاری به معمایی پیچیده و حل نشدنی تبدیل شده است.

ورود پلیمرهای صادراتی به بازار داخل، صدور کدهایی با معافیت مالیاتی برای مناطق آزاد و یا محروم و فروش خارج از بورس برخی از پتروشیمی ها راههایی است که معامله گران برای وجود کالاهایی ارزان تر از عرضه های بورسی به آن اشاره می کنند.

البته برخی از معامله گران می گویند: قانونی در خصوص معافیت مالیاتی در مناطق آزاد مطرح نشده و این گروه تنها معاف از مالیات بر درآمد هستند. از سوی دیگر در خصوص معافیت از مالیات مناطق محروم نیز قانونی وجود ندارد. این در حالی است که گفته می شود در سال ۹۳ نیز برخی از محصولات پتروشیمی مانند EX5 صادراتی در بازار داخل دیده شده است.

قیمت غیرواقعی پلی اتیلن های سنگین

در کنار این موضوعات قیمت غیرواقعی پلی اتیلن های سنگین که نرخ بازار آنها از عرضه های بورسی کمتر است نیز مطرح است، به طوری که برخی از کارشناسان بازار معتقدند؛ بررسی میانگین دو هفته گذشته قیمت پلی اتیلن سنگین تزریقی، سنگین بادی و فیلم از نشریه پلاتس نشان می دهد که قیمت این کالاها به ترتیب ۱۳۵۰ ، ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ دلار در هر تن در دو هفته اخیر بوده است، اما میانگین قیمت های اعلامی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی به ترتیب ۱۳۹۰، ۱۴۶۰ و ۱۴۳۸ دلار در هر تن بوده که به نظر می رسد قیمت این گروه از کالاها بالاتر از بازارهای جهانی است. البته باید به این نکته اشاره کرد که شرکت ملی صنایع پتروشیمی قیمت جی سی سی را بررسی کرده و آن را ملاک عمل قرار می دهد.

جواد موسوی، مدیرکالایی کارگزاری اطمینان سهم دراین باره به خبرنگار پتروتحلیل گفت: به نظر می رسد منطقه جی سی سی نمی تواند برای تعیین قیمت ها ملاک باشد؛ چرا که عمان اصلا مجتمع پتروشیمی ندارد و یا اردن از عربستات محصول پتروشیمی را تهیه می کند و در صورت نبود کالای مورد نیاز از ایران خرید می کند، پس به نظر می رسد تغییر منابع برای قیمت گذاری محصولات پتروشیمی ضروری است.

توافقات هسته ای، تصمیم گیری را دشوار کرده است

از سوی دیگر برخی از کارشناسان نیز نبود عمق در بازار داخل را یکی از دلایل وجود رکود می دانند؛ چرا که پروژه های عمرانی و ساخت و سازها با توقف روبه رو است و مسکن هایی نیز برای این بازار تجویز می شود که مقطعی پاسخ گو است و نمی تواند در زمانی طولانی نیاز بازار را جوابگو باشد.

با این حال در روز سه شنبه پلی اتیلن سبک خطی ۲۰۹ از کالاهایی بود که مورد توجه بازاریان قرار گرفت، به طوری که ۲۰۹ امیرکبیر با سقف قیمت خریداری شد، اما ۲۰۹ پتروشیمی شازند گر چه تقاضای اولیه بالایی داشت، اما در نهایت با نپذیرفتن قیمت های رقابتی توسط کارگزاران، این کالا با قیمت پایه خریداری شد که ۱۰ درصد پایین تر از نرخ امیرکبیر بود.

همچنین پلی اتیلن سبک فیلم ۰۰۷۵ بندرامام هم که مورد توجه بازار بود، با ۳ تا ۸ درصد رقابت در روز سه شنبه خریداری شد، اما «ایکس تری» جم، شازند و امیرکبیر با قیمت پایه معامله شد. PE100 هم وارد زمان مچینگ شد و تقاضای پایینی داشت. مابقی کالاها هم با اقبال از سوی خریداران روبه رو نشدند، بندرامام هم که تعدیل قیمتی داشت، تنها توانست ۴۰۰ تن پی وی سی در شرایط رکود بازار به فروش برساند.

میثم باقری، مدیرکالایی کارگزاری پگاه یاوران نوین در این باره به «پتروتحلیل» گفت: توافقات هسته ای توانسته بر کلیت بازار پتروشیمی اثر گذار باشد، از سوی دیگر ورود به ماه رمضان هم سبب شده تا میزان مصرف کاهش یابد. این در حالی است که نگاه بازاریان به مذاکرات هسته ای است، از سوی دیگر نگرانی از ریزش قیمت دلار در بازار نیز وجود دارد و به این ترتیب تصمیم گیری برای ورود به مبادلات سخت شده است.