مخالفان و موافقان عرضه پتروشیمی ها در بورس

همزمان با افزایش فعالیت دلالی و ظهور مافیای خرید و فروش محصولات پتروشیمی، بزرگترین تشکل پتروشیمی ایران با ارائه پیشنهادی به دولت خواستار توقف عرضه پتروشیمی در بورس و خرید و فروش مستقیم محصولات بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان واقعی شده که این موضوع با واکنش موافقان و مخالفان مواجه شده است. به گزارش پانا نیوز، در حال حاضر به طور متوسط سالانه حدود ۱۲ میلیارد دلار انواع محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های پلیمری ایران به ۶۵ کشور جهان صادر می‌شود اما پیش بینی می‌شود در صورت تکمیل زنجیره‌های ارزش، علاوه بر توقف کامل خام فروشی پتروشیمی، ۲۵ درصد جمعیت کشور هم جذب صنایع تکمیلی پتروشیمی کشور شوند. با این وجود در شرایط فعلی مهمترین مشکل در توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی، عدم تامین بلندمدت و پایدار مواد اولیه مورد نیاز این صنعت استراتژیک است و با وجود ایجاد حدود ۶۰ میلیون تن ظرفیت نصب شده در بخش بالادستی اما صنایع پائین دستی و تکمیلی پتروشیمی در فقر تامین مواد اولیه به سر می‌برند. به عبارت دیگر با وجود عرضه تکلیفی عرضه محصولات و فرآورده‌ها توسط شرکت‌های پتروشیمی در بورس اما به دلیل وجود ساز و کار و زنجیره عرضه و توزیع معیوب محصولات پتروشیمی، مواد اولیه به جای تولیدکننده واقعی توسط دلالان و واسطه‌ها در بازارهای سیاه و با چند برابر قیمت عرضه می‌شود. گزارش‌های رسمی شرکت ملی صنایع پتروشیمی نشان می‌دهد که هم اکنون حدود سه هزار واحد صنایع تکمیلی واقعی پتروشیمی در کشور فعال هستند اما بیش از ۲۰ هزار واحد صنعتی تحت عنوان صنایع تکمیلی پتروشیمی با ثبت نام در سامانه بهین یاب و دریافت کد و شناسه اقدام به خرید محصولات پتروشیمی در بورس می کنند. هم اکنون خرید و فروش حواله های محصولات پتروشیمی در بازارهای سیاه پتروشیمی، صدای فعالان بالادستی تا پائین دستی این صنعت استراتژیک را درآورده است به طوری که نه شرکت های پتروشیمی و نه تولیدکنندگان واقعی از ساز و کار فعلی خرید محصولات از تالارهای شیشه ای بورس به هیچ وجه رضایت ندارند. در این بین احمد مهدوی دبیرکل جدید انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی اخیرا با ارائه پیشنهاد جدیدی به وزارت صنعت و نفت خواستار توقف معاملات خرید و فروش پتروشیمی در بورس شد و به مهر گفته است: باید عرضه پتروشیمی در بورس صرفا به ‌نظور کشف قیمت انجام شده و عرضه واقعی در قالب قراردادهای بلندمدت و اعتباری به صورت مستقیم بین شرکت‌های پتروشیمی و تولیدکنندگان واقعی انجام شود. این پیشنهاد با استقبال وزارت نفت روبرو شد به طوری‌که عباس شعری‌مقدم مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه هم اکنون هم تولیدکننده و هم مصرف کننده از عرضه محصولات پتروشیمی در بورس رضایت ندارند، گفت: با توجه به دریافت شکایات، عرضه پتروشیمی در بورس را متوقف کنیم. در این بین با وجود ساز مخالف بورس اما فعالان صنایع تکمیلی پتروشیمی به دو گروه تقسیم شده و بخش عمده‌ای موافق توقف عرضه پتروشیمی در بورس شده و عده دیگری با اجرای این طرح مخالفت می‌کنند. از سوی دیگر با توجه به اینکه هم اکنون در هیچ یک از بورس‌های معتبر اروپا و آمریکا محصولات پتروشیمی در بورس عرضه نمی‌شود، منتقدان ساز و کار فعلی عرضه پتروشیمی در تالارهای شیشه‌ای هشدار می‌دهند که عرضه فعلی محصولات در بورس جز اینکه جیب مافیای مواد اولیه پتروشیمی و دلالان را پر از پول می‌کند، عاید دیگری برای فعالان و تولیدکنندگان واقعی صنایع تکمیلی پتروشیمی ندارد. موافقان حذف پتروشیمی از بورس چه می‌گویند؟ محسن جمالیان رئیس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پلی‌اتیلن با بیان اینکه باید بین مصرف کننده و تولیدکننده محصولات پتروشیمی ارتباط مستقیمی حاصل شود، گفت: بورس بابی شده برای رانت گشایی زیرا دلالان در این بازار جولان می دهند و تولیدکننده واقعی امکان خرید از بورس را ندارد. وی خواستار کد گذاری محصولات پتروشیمی برای مقابله با دلالان و بازارهای ازاد مواد پتروشیمی شد و با تاکید بر اینکه در همه جای جهان مواد به صورت مستقیم از پتروشیمی خرید می‌شود، تصریح کرد: وزارت صنعت برای ۷۰۰ واحد تولید لوله و اتصالات پلی‌اتیلن پروانه بهره‌برداری صادر کرده و این در حالی است که کل تولیدکنندگان حدود ۲۰۰ واحد هستند. مهدی پورقاضی رئیس انجمن ملی پلاستیک ایران با مخالفت عرضه بورسی محصولات پتروشیمی با بیان اینکه در هیچ یک از کشورهای پیشرفته پتروشیمی در بورس عرضه نمی شود، اظهار داشت: صنایع تکمیلی از توقف عرضه محصولات پتروشیمی در بورس به صورت مشروط حمایت می‌کند و شرط آن تقسیم یارانه توزیع شده بین صنایع بالادستی و پایین دستی پتروشیمی است. سیدجواد میرحیدری رئیس انجمن صنایع همگن پلاستیک با اشاره به ناتوانی برخی از تولیدکنندگان واقعی صنایع تکمیلی برای خرید محصولات پتروشیمی از بورس، بیان کرد: فعالان این صنعت خواستار تامین پایدار، مطمئن و به صورت اعتباری توسط شرکت‌های پتروشیمی هستند. بیژن امینی عضو انجمن همگن پلاستیک هم با اشاره به رونق دلال بازی در بازار بورس، با تاکید بر اینکه هم اکنون کمبودی در تولید محصولات پلیمری در ایران وجود ندارد خواستار خرید مستقیم مواد اولیه توسط کارخانه‌‌های صنایع تکمیلی از شرکت‌های پتروشیمی است و بیان کرد: در حال حاضر هیچ نوع کنترلی در بورس وجود ندارد، بیایند بررسی کنند و ببینند چه مقدار از موادی که در بورس خریداری می‌شود به درب کارخانجات خریدار می‌رسد. شهروز ضرابی‌ها عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن پلاستیک هم با استقبال از توقف معاملات پتروشیمی در بورس، گفت: هم اکنون در بازار آزاد دلالان پتروشیمی پروانه‌های صوری بهره‌برداری را بین خود کرایه می‌دهند. وی با بیان اینکه با حذف بورس، در واقع یک واسطه حذف شده است، یادآور شد: اگر تولیدکنندگان بتوانند مستقیما مواد مورد نیاز خود را از پتروشیمی‌ها خرید کنند، به صورت خودکار دلالان از بازار حذف خواهند شد. مرتضا نیک سرشت دبیر انجمن صنایع همگن پلاستیک هم در گفتگو با مهر با بیان اینکه هم اکنون دلالان مواد اولیه پتروشیمی در بازارهای سیاه را دو برابر قیمت بورس عرضه می‌کنند، ساز و کار فعلی خرید پتروشیمی از بورس را چالش برانگیز عنوان کرد و افزود: باید با امضای قراردادهای خرید اعتباری بین پتروشیمی‌ها و صنایع تکمیلی، دلالان و واسطه‌ها را از چرخه عرضه و توزیع حذف کرد. محمدرضا مونسان نائب رئیس انجمن صنایع همگن پلاستیک با بیان اینکه توقف عرضه مواد پلیمری و محصولات پتروشیمی در بورس کالا به نفع صنایع تکمیلی پتروشیمی است، گفت: عرضه مستقیم محصولات توسط پتروشیمی ها منجر به کشف قیمت و حذف دلالان خواهد شد. از اردوگاه مخالفان جدایی " بورس از پتروشیمی" چه خبر؟ عبدالحسین بیات معاون سابق وزیر نفت و عضو فعلی هیات مدیره شرکت صنایع پتروشیمی توقف عرضه پتروشیمی در بورس را کار اشتباهی عنوان کرد و گفت: ساز و کارهای فعلی باید اصلاح شود به طوری‌که شرط حضور خریداران پتروشیمی در بورس از میان برداشته شود و متقاضیان در هر کجای کشور توانایی خرید کالای مورد نیاز خود را داشته باشند که با تقویت شبکه‌های اینترنتی بورس امکان‌پذیر خواهد بود. نصرالله رضازاده رئیس اتحادیه تعاونی‌های صنعت پلاستیک کشور با بیان اینکه یکی از دلایل افزایش عرضه مواد پلیمری و توسعه صنایع تکمیلی در طول چند سال اخیر عرضه مواد اولیه در بورس بوده است، تصریح کرد: حذف پتروشیمی از بورس منجر به رشد فعالیت های دلالی خواهد شد. وی عدم واردات مصنوعات پلاستیکی چینی به داخل کشور را از دستاوردهای عرضه محصولات پتروشیمی در بورس عنوان کرد و افزود: در حال حاضر شیوه توزیع صحیح است. هوشنگ پارسا عضو انجمن صنایع همگن پلاستیک با تاکید بر اینکه ساز و کار فعلی عرضه پتروشیمی در بورس اشکالاتی دارد و باید روند فعلی اصلاح شود، بیان کرد: شفافیتی که در بورس حاکم است، از فواید عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالاست اما توزیع مواد پلیمری از طریق بورس کالا اشکالاتی هم دارد. محمدرضا پورابراهیمی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم با اعلام اینکه بهترین مکانیزم برای کشف واقعی و عادلانه قیمت محصولات پتروشیمی، مکانیزم عرضه و تقاضا در بورس کالاست و دولت باید با حمایت از بورس، دست دلالان را کوتاه کنند، تبیین کرد: باید قیمت پتروشیمی در بورس و براساس عرضه، تقاضا و نظارت‌های منطقی وزارت صنعت کشف شود تا دیگر شاهد اختلاف قیمتی شدید بین بورس و بازار آزاد نباشیم. محمدحسین برخوردار عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی تهران گهم با یاداوری اینکه مشکل اصلی معاملات پتروشیمی در بورس، عرضه محدود برخی محصولات است، تاکید کرد: پیشنهاد می شود وزارت صنعت بر روی ورود خریداران و میزان عرضه محصولات نظارت کند. به گفته وی تمام تولیدکنندگان پتروشیمی براساس سامانه بهین یاب مجوز حضور در معاملات را می‌گیرند، به این ترتیب به نظر می‌رسد که این سامانه و تعداد مصرف تولیدکنندگان باید بار دیگر مورد ممیزی قرار بگیرد. محمدتقی غیاثی بنیانگذار انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات PVC هم با اعلام اینکه صنایع تکمیلی پتروشیمی از ساز و کار عرضه در بورس رضایت دارند، گفت: هم اکنون کمبودی وجود ندارد و قیمت‌ها هم متعادل شده و توقف عرضه پتروشیمی از طریق بورس اشتباه است.