تاثیر اطلاعیه‌های پالایش و پخش درشرکت های پالایشگاهی
دبیر کل سابق کانون کارگزاران از عملکرد شرکت پالایش و پخش در مورد شرکتهای پالایشگاهی به شدت انتقاد کرد و گفت: با رفتاری که پالایش و پخش در مورد شرکتهای پالایشگاهی دارد هیچ مدیری نمی تواند پیش بینی سود داده و یا سود دقیقی اعلام کند.
حسین خزلی خرازی - کارگزار بورس اوراق بهادار تهران - در گفت و گو با ایسنا به تشریح علت توقف طولانی مدت نمادهای پالایشگاهی در بورس تهران پرداخت و گفت: سازمان بورس اوراق بهادار حداکثر تلاش خود را برای شفاف سازی این شرکتها انجام می دهد به طوری که در برخی مواقع به درگیری و مجادله منجر می شود. وی افزود:علت این است که صنعت پالایشگاهی دولتی اداره شده و سیستمهای حسابداری قوی در آنها وجود ندارد همچنین در سالهای متمادی رفتار آنها این بوده که قیمت مواد اولیه توسط شرکت پالایش و پخش مشخص شود و پالایش و پخش به عنوان ناظر، تمام قراردادها و حجم تولیدات آنها را کنترل کند.
تاثیر اطلاعیه‌های پالایش و پخش درشرکت های پالایشگاهی
وی خاطرنشان کرد: به این ترتیب بعد از ورود شرکتهای پالایشگاهی به بورس تهران اطلاعاتی که شرکت پالایش و پخش می دهد به شدت در درآمد و هزینه‌های آنها تاثیرگذار است به طوری که با یک اطلاعیه می تواند شرکت را از زیان ۳۰۰ میلیارد تومانی به سود ۷۰۰ میلیارد تومانی برساند و چون تاکنون شرکتهای پالایشگاهی زیر نظر پالایش و پخش بودند لذا این تفاوت و نوسان برای آنها مهم نبوده است ولی در حال حاضر سهام این شرکتها وارد بورس شده و مردم آن را خریداری کرده‌اند. این فعال بازار سرمایه اظهار کرد: با رفتاری که پالایش و پخش در مورد شرکتهای پالایشگاهی دارد هیچ مدیری نمی تواند پیش بینی سود داده و یا سود دقیقی اعلام کند زیرا برخی مواد اولیه و فروش شرکتها به صورت علی الحساب است.
ریسک صنعت پالایشگاهی
وی یادآور شد: بنابراین بروز اختلافها در مجامع شرکتهای پالایشگاهی طبیعی است زیرا شرکتها باید ذخایر سنگین گرفته و یارانه پرداخت کنند از سوی دیگر تعهداتی که به صندق توسعه ملی دارند نامشخص است؛ بنابراین شرکتهای پالایشگاهی ریسک مالیات،بازپرداخت صندوق توسعه ملی و قیمت گذاری مواد اولیه دارند. خزلی خرازی با بیان اینکه این ریسک ها باید قبل از وارد شدن پالایشگاه‌ها به بورس برطرف می شد، با ذکر مثالی گفت: به عنوان مثال با اطلاعیه‌های پالایش و پخش و همچنین ریسکهای موجود شرکت پالایشگاه تهران می تواند از زیان فاحش به سود ۲۰ هزار تومانی برای هر سهم برسد و این نوسان، محصول مدیریت است و مربوط به سازمان بورس نیست.
مشکل در دولت و فرآیند خصوصی سازی است
وی با بیان اینکه برخی افراد سازمان بورس را در این زمینه متهم می کنند،تاکید کرد: مشکل شرکتهای پالایشگاهی در سازمان بورس نبوده و در دولت و فرآیند خصوصی سازی است زیرا اطلاعات شرکتهای پالایشگاهی و گزارش حسابرسی شده سالانه و شش ماهه و تمام اطلاعاتی که به بورس می دهند به سرعت تغییر می کند و شرکت پالایش و پخش اطلاعاتی که قبل از عرضه سهام ارائه کرده است را کان لم یکن تلقی می کند. مدیر عامل کارگزاری بانک آینده عنوان کرد: علاوه بر این یکسال از ورود شرکتهای پالایشگاهی به بورس تهران می گذرد و هنوز مشخص نیست که این شرکتها دولتی هستند یا خصوصی.
به شدت از این موضوع گله‌مندیم
این کارگزار بورس تصریح کرد: به شدت از این موضوع گله‌مندیم و شکایت داریم زیرا مردم با چشم انداز مثبت وارد بورس شدند و زمانی که نمادی متوقف می شود، نقدشوندگی سهامداران کاهش می یابد این در حالی است که کارگزاران با بازاریابی افراد را به سمت بورس سوق داده و جبهه تماس با سرمایه گذاران هستند.
دولت جدید باید مناسبات خصوصی سازی را تعریف کند
دبیر کل سابق کانون کارگزاران تاکید کرد: دولت جدید باید مناسبات خصوصی سازی را تعریف کرده و حداکثر تلاش خود را بکند تا در قیمت گذاری و فرآیند تولید شرکتهای پالایشگاهی حداقل دخالت را داشته باشد و بیشترین تلاش خود را برای شفاف سازی و مشخص کردن دارایی ها کرده و سپس اقدام به فروش سهم کند. وی عنوان کرد: زمانی که نگاه به خصوصی سازی صرفا بودجه‌ای و افزایش آمارهاست، مدیران نیز مجبورند تا با زور و به سرعت شرکت های خود را وارد بورس کنند در حالی که باید در فرآیند خصوصی سازی دقت شود. وی اعلام کرد: خصوصی سازی یک بحث ملی و یک استراتژی ملی و تحول انقلابی بوده و با نگاه بودجه ای و آماری مطابقت ندارد.
راهکاری برای حل مشکل شرکتهای پالایشگاهی
این فعال بازار در خصوص برطرف شدن مشکل شرکتهای پالایشگاهی راهکار ارائه داد و تاکید کرد: برای رهایی از این مشکل باید قیمت گذاری محصولات پالایشگاهی کاملا آزاد شده و نحوه مالیات بر ارزش افزوده آنها مشخص شود؛ از سوی دیگر باید در مورد سهم ۲۶ درصدی پالایشگاه‌ها از صندوق توسعه ملی سریعا تصمیم گیری شده و اطلاعات این شرکتها به صورت کاملا شفاف ارائه شود.
پیگیری موضوع در دولت جدید
خزلی خرازی با اشاره به اینکه مدیران سازمان بورس در مجامع شرکتهای پالایشگاهی از هر دو طرف تحت فشارند، در مورد اعمال سیاستهای تنبیهی گفت: باید فعالان بازار علاقمند به شفاف سازی در این زمینه باشند و سیاستهای تنبیهی در این فرآیند جوابگو نیست. وی عنوان کرد: مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس به عنوان متولی این امر موضوع را در دولت جدید پیگیری کرده و فعالان بازار سرمایه نیز برای کمک به سازمان بورس می توانند برخی مشکلات را از طریق کانون کارگزاران منتقل کنند که امیدواریم این مشکلات در دولت جدید برطرف شود. در حال حاضر ۳ شرکت پالایشگاه نفت بندرعباس از ۲۹ اردیبهشت ماه، پالایشگاه تبریز از ۱۵ تیر ماه و پالایشگاه نفت اصفهان از ۱۶ تیر ماه در بورس و ۳ شرکت پالایشگاه لاوان از ۲۸ اسفند ۹۱، پالایشگاه تهران از ۱۳ خرداد ماه و پالایشگاه شیراز از ۱۵ تیر ماه در فرابورس متوقف هستند و هنوز زمان دقیق بازگشایی نماد آنها مشخص نیست. مسوولان بورس عنوان می کنند که سود و زیان شرکتهای پالایشگاهی به شدت دستخوش تغییر قرار گرفته و علت این موضوع عمدتا ناشی از شفاف نبودن روابط مالی شرکتهای پالایشی با شرکت پالایش و پخش است.
به این ترتیب علی رغم سعی مسوولان سازمان بورس از خارج کردن نماد پالایشگاه‌ها از حالت توقف از طریق برگزاری جلسات با مدیران ارشد وزارت نفت و شرکت پالایش و پخش، کماکان شاهد تغییرات عمده در اطلاعات شرکتها، حتی اطلاعات واقعی آنها هستیم. این در حالی است که سهامداران شرکتهای پالایشگاهی از رونق این روزهای بورس تهران بی بهره بوده و انتقادات شدیدی نسبت به بلوکه شدن سرمایه خود دارند و نسبت به عرضه‌های اولیه بی اعتماد شده‌اند؛ اما این امیدواری وجود دارد که با تغییر دولت و مدیریت جدید صنعت نفت مشکلات شرکتهای پالایشگاهی هرچه سریعتر برطرف شده و این صنعت حساس از حالت ابهام خارج شود.
