ایران از طرح فریز نفتی مستثنی می شود؟
پتروتحلیل- انتشار آمار وضعیت اشتغال ایالات متحده در روز جمعه نتوانست انتظارات شکل گرفته در این خصوص را برآورده کرده و منجر به کاهش ارزش دلار شد. این خبر به همراه اظهارات اخیر رئیس جمهوری روسیه موجب افزایش سه درصدی بهای نفت خام در بازارهای جهانی گردید.
طبق آخرین آمارهای منتشره، طی ماه اوت ۱۵۱ هزار فرصت شغلی در آمریکا ایجاد شده که کمتر از پیش بینی های انجام شده در این خصوص یعنی ۱۸۱ هزار فرصت شغلی جدید بوده و همچنین نسبت به اشتغال ۲۷۵ هزار واحد در ماه ژوئیه نیز کاهش نشان می‌داد. بدین ترتیب، افزایش فرصت های شغلی در ماه اوت پس از ۲ ماه رشد قابل توجه، ضعیف تر از حد انتظار بوده است. این امر تردیدهایی را در زمینه امکان افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو برای نشست ۲۱-۲۰ سپتامبر آنها به وجود آورده و از ارزش دلار آمریکا در مقابل سایر اسعار کاست. پایین آمدن ارزش دلار آمریکا تأثیر مثبت بر قیمت بورس کالا از جمله نفت بر جای گذاشت.
البته تعداد دکل های حفاری نفتی نیز در بالا رفتن بهای نفت بی تأثیر نبود. بر اساس گزارش مؤسسه بیکرهیوز در هفته منتهی به دوم سپتامبر تنها یک دکل به مجموعه دکل های فعال نفتی افزوده شده و مجموع آنها را به ۴۰۷ واحد رسانده است. کاهش قیمت نفت به کمتر از ۵۰ دلار در هر بشکه توانست سرعت افزایش تعداد دکلهای نفتی را کاهش دهد.
اما همانطور که اشاره شد، اظهارات ولادیمیر پوتین نیز نقش مهمی در شکل گیری روند قیمت در بازارهای جهانی داشت. پوتین اعلام کرده است که هفته آینده و در جریان نشست گروه ۲۰ با محمد بن سلمان شاهزاده سعودی دیدار کرده و او را متقاعد می‌سازد که ایران را از طرح فریز نفتی مستثنی کنند. پوتین با اشاره به صحبت‌های وزیر نفت این کشور در ابتدای ماه گذشته میلادی با مقامات سعودی اعلام کرد که در آن زمان محمد بن سلمان اعتقاد داشت که ایران نیز باید به این طرح بپیوندد و تا ایران به طرح فریز نفتی ملحق نشود، این طرح اجرایی نخواهد شد. پوتین با اشاره به مذاکرات صورت گرفته گفت که سعودی‌ها در آخرین دقایق مذاکره تصمیم خود را تغییر دادند و اعلام کردند ایران نیز باید جزئی از این طرح باشد. وی گفت: در مذاکرات آتی بازهم تلاش می‌کنیم که ایران را به دلیل اینکه تازه از تحریم‌های نفتی رهایی یافته است، از این طرح مستثنی نماییم. وی افزود: نظر ما در مورد فریز نفتی تغییر نکرده و همچنان به دنبال اجرایی شدن آن هستیم و نشست الجزایر و دیدار با مقامات سعودی در حاشیه نشست G۲۰ می‌تواند مشکل را تا حدی حل کند.
بنابراین، پوتین در تلاش است تا برای ایران در طرح فریز نفتی استثنا قائل شود و در نشست الجزایر کشورهای دیگر را وادار به اجرایی کردن این طرح کند. تا پیش از این عراق نیز اعلام کرده بود که به دلیل نیاز به درآمدهای نفتی خود مایل به کاستن از میزان فروش نیست اما بعد از مدتی گفت که به طرح فریز نفتی خواهد پیوست. ایران نیز بارها اعلام کرده است که تنها درصورتی‌که تولیدش به سطح قبل از اعمال تحریم ها بازگردد، به این طرح ملحق می شود. اما عربستان سعودی به‌عنوان بزرگ‌ترین کشور تولیدکننده نفت در اوپک اعلام کرده است تا زمانی که ایران از میزان تولیدات خود نکاهد، این کشور نیز طرح فریز نفتی را اجرایی نخواهد کرد. پوتین اعلام کرده است که تمام تولیدکنندگان نفتی در تمام دنیا این مسئله را به‌خوبی درک می‌کنند که میزان تولید نفت در حال حاضر درست نیست و باید اجماعی بر سر میزان تولید نفت اوپک وجود داشته باشد. وی اعلام کرده است که مطمئن است تولیدکنندگان نفتی در سازمان اوپک شرایط را درک می‌کنند و تصمیم فریز نفتی، تصمیم درستی برای بازار نفت دنیا است. وی می‌گوید: این منصفانه نیست که ما بخواهیم ایران تولید نفتش را در همان سطحی که تحت تحریم‌ها قرار داشت، نگه دارد. به گفته پوتین، تولیدکنندگان نفت باید این موضوع را به رسمیت بشناسند که ایران اخیرا" و بعد از سه سال محدودیت‌های تجاری توانسته صادراتش را مقداری افزایش دهد و سزاوار است که بتواند به‌طور کامل به بازار جهانی بپیوندد. ملاحظه می شود که این انتظار میان معامله گران شکل گرفت که روسیه نقش کلیدی را برای فشار وارد آوردن به اوپک برای پذیرش طرح فریز نفتی ایفا می نماید.
این شرایط سبب شد تا بهای نفت خام برنت در بازار ICE لندن برای تحویل در ماه نوامبر ۱/۳۸ دلار (۳ درصد) افزایش یافته و به هر بشکه ۴۶/۸۳ دلار بالغ گردد. همچنین قیمت نفت خام WTI در بازار نایمکس نیویورک برای تحویل در ماه اکتبر با ۱/۲۸ دلار (۲/۹۷ درصد) افزایش در سطح بشکه ای ۴۴/۴۴ دلار به تثبیت رسید. با این وجود برنت و WTI در هفته گذشته به ترتیب کاهش ۶ و ۶/۷ درصدی را تجربه کردند.
روند قیمت نفت خامهای شاخص بازار جهانی نفت
با اینحال، طارق زهیر- تحلیل گر نفتی معتقد است که با آغاز تعمیرات پالایشگاهها در فصل پاییز و خاتمه فصل تابستان که منجر به کاهش تقاضا می گردد، این امکان وجود دارد که قیمت نفت به ۴۰ دلار در هر بشکه نزدیک شده و یا حتی از آن کمتر شود. یک کارشناس دیگر نفتی نیز اظهار داشت: در ماه سپتامبر معمولا" قیمت نفت تضعیف می شود، زیرا بعد از پایان فصل اوج تقاضا در فصل تابستان، تقاضا رو به کاهش می گذارد.
